Istorija i tradicija

Počeci organizovanog turizma vezuju se 1926. godinu kada je Zdravstveno društvo Divčibare, koje je osnovalo 28 uglednih građana Valjeva, izgradilo naselje od 20 kućica - brvnara za odmor. Društvo je narednih godina izgradilo i prvi hotel, prodavnicu i druge prateće objekte, put od Kaone do Divčibara i pripremilo urbanistički plan. Već 1932. godine tadašnje Ministarstvo trgovine i industrije proglasilo je Divčibare za klimatsko turističko mesto. Ministarstvo građevina je 1933. ograničilo uži letovališni region Divčibara i odredilo uslove za izgradnju objekata, na osnovu regulacionog plana koji je projektovao Milorad V. Babić iz Valjeva, dipl. inž. građevine, berlinski đak.

Na odmor su počele dolaziti i porodice iz Beograda i drugih gradova, a do drugog svetskog rata Divčibare su bile najuglednije planinsko turističko mesto u Srbiji.

Divčibare – legenda o nastanku imena

Nastanak imena Divčibare vezuje se za reku Crnu Kamenicu koja protiče kroz centar današnje turističke naseobine. Po narodnom predanju, nekada se u nabujaloj reci, posle letnjeg pljuska, utopila mlada čobanica. U spomen na taj događaj, planinskoj visoravni dat je stari slovenski naziv Divčibare, što znači „devojačke bare“. Ime Divčibare na Maljenu veoma je staro jer se pominje još 1476. kao selo u turskom detaljnom popisu smederevskog sandžaka, kome su tada pripadale.

Biljni i životinjski svet

Bogatstvo šumskog i biljnog sveta specifičnost su Maljena i Divčibara, među kojima ima endemičnih i zaštićenih vrsta, kao i značajnih vrsta lekovitog bilja. Najzastupljenije su šume belog i crnog bora, a od četinara javljaju se još jela, kleka, smrča i planinski bor.
Od listopadnog drveća najzastupljenije su bukva i breza, a zatim crni i beli jasen, hrast, cer i leska, lipa, grab, brest, topola, jasika, jova, vrba i bagrem. Od endemičnih biljaka na Maljenu rastu bosanska i jadranska perunika, dok u zaštićene vrste spadaju lincura, božikovina i jeremičak.
Zbog velikog broja biljnih vrsta, Divčibare su preko cele godine u cveću. Sa topljenjem poslednjeg snega javljaju se jeremičak, crnjuša i kaćun. Odmah za njima, u aprilu, stižu jaglika i narcis (Narcicus poeticus), najlepši cvet planine, kojim su u jeku cvetanja, negde sredinom maja, prekrivene divčibarske planine. I tako redom…
Među divčibarskim biljem obilje je lekovitih vrsta. Postoje čitava polja lincure, retko viđeni sklopovi erike u borovim i brezovim šumama, a javljaju se i salep, mrazovac, babina svila, plava gencijana, srčenjak, pasji zub i jarebika. Od lekovitih biljaka još rastu: angelika, beli slez, bokvica, bosiljak, bršljan, vilina kosa, vlasuša, vodopija, gavez, gavranov luk, gorocvet, grčica, dan i noć, divlja vrbena, dinjica, dobričica, đurđevak, zanovet, zvezdan, zvončic, zova, ivanjsko cveće, imela, jagorčevina, kandilica, kantarion, kaćun, kičica, kleka, kopriva, kukurek, kukuta, ladolež, lincura, loboda, ljubičica, majčina dušica, maslačak, matičnjak, medunika, kopriva, nana, neven, paparat, polen, perunika, ruzmarin, svatovak, hajdučka trava, crni slez, čuvarkuća i mnoge druge.
Na Divčibarama raste šumska jagoda, zatim divlja kupina i malina, borovnica. Pri povoljnim vremenskim uslovima divčibarske šume pune su najukusnijih gljiva, poput vrganja, rujnice, sunčanice, gnojištarke i drugih.
Od divljači mogu se naći srne, zečevi, divlja svinja, lisica, fazan. Ovde boravi i veliki broj raznih vrsta ptica. Pernate grabljivice su: orao, kobac, jastreb, sova, čavka, vrana, svraka, gavran i kukavica. Pevačice i ostale ptice su: slavuj, ševa, detlić, zeba, senica, vrabac, lasta, kos, čvorak, pupavac, prepelica, kreja, jarebica, grlica, žunja, golub, fazan i druge. U maljenskim rečicama zastupljeni su krkuša, klen, zlatać i potočni rak.

Vrhovi i vidikovci

Ovo živopisno mesto predstavlja neraskidiv spoj sa nizom u vencu valjevskih planina: Medvednik, Jablanik, Povlen, Maljen i Suvobor. Visovi koji okružuju Divčibare, pored toga što ih štite od vetrova, predstavljaju mesta sa kojih se pruža izvanredan vidik, ne samo na delove masiva Maljena, već i na neke udaljenije krajeve Srbije.